UPS Sistemleri Nasıl Tanımlanır?
UPS Sistemlerinin Değişik Tipleri Nelerdir?
UPS sistemlerinin yaygın olarak sadece iki tipi olduğuna inanılır, standby tip UPS’ler ve on-line tip UPS’ler. Genel anlamıyla bu iki terim, piyasada birçok UPS sistemine uygulanmıyor. UPS’ler hakkındaki birçok yanlış anlama değişik UPS tipleri iyice açıklandığında ortadan kalkacaktır.
Klasik UPS Tanımları
UPS sistemleri, AC ile çalışan cihazların AC güç giriş kalitesini arttırmak ve belirlenen süreyle kesintisiz yedek enerji sağlamak amacıyla tasarlanmıştır. Bu görevi başarmak için UPS, normal kalitedeki şebeke alternatif gerilimini alır ve şu iki işlemi gerçekleştirir:
· Güç kalitesi iyileştirmesi: UPS tarafından düzeltilebilecek güç kusurları gürültü, surge ve çöküntülerdir.
· Yedek (back-up) güç kaynağı: Bir UPS sistemi, ana gücün kesilmesi durumunda yüke yedek güç verir.
·
Genel bir Kesintisiz Güç Kaynağı hem standby hem de on-line olarak çalışabilir. Ana fark, güç yolunun birincil güç yolu olarak seçilmesidir. Standby modda UPS yükü şebeke üzerinden direkt beslerken, herhangi bir aksilik durumunda hazırda bekleyen inverter çıkışı devreye girerek yükü beslemeye devam eder. On-line çalışma durumunda ise ana güç yolu doğrultucu-akü-inverter devresi çıkışı, herhangi bir aksilik durumunda ancak yük şebekeye aktarılır. On-line çalışma durumunda arıza-aşırı yük-aşırı ısı vb. durumların oluşması durumunda inverter devresi devre dışı olarak, eğer şebeke gerilimi uygun sınırlar içerisinde ise yük şebekeden beslenmeye devam eder. Olumsuz durumların ortadan kalkması durumunda inverter tekrardan yükleri beslemeye devam eder.
Akü şarjörü tasarımı, on-line / standby seçiminden oldukça etkilenir. On-line modda kullanıldığında, doğrultucu devresi aküyü ya da PFC’li devrelerde DC-Gerilimi boşalmaktan korumak amacıyla bütün çıkış gücünü elinde tutacak kadar geniş olmalıdır. Standby modda kullanıldığında akü, sadece nispi olarak küçük akü şarj gücünü sağlamalıdır.
UPS (KGK) Çeşitleri;
- Standby Mod UPS
A – Off-line Cihazlar
Bu çalışma modunda, şebekeyi yüke direkt olarak verir. Ancak elektrik kesintisi olduğunda aküler yükü beslemeye başlar. Dolayısıyla yükler elektrik kesintisini hissetmeyecektir.
Şebeke yüke aktarıldığı durumda herhangi bir düzeltme işlemine tabi olmadan direkt olarak aktarıldığı için, şebekeden kaynaklı bütün olumsuz durumlardan sistem etkilenecektir.
B – Line- İnteractive Cihazlar
Buu çalışma şeklinde de sistem direkt şebekeden beslenir. Tek fark şebeke gerilimi belli bir oranda regüle edilerek yüke aktarılır. Şebeke gerilimi limit değerlerin dışına çıktığı ya da tamamen gittiği durumda yük kesintisiz olarak aküler üzerinden beslenmeye devam edecektir.
- On-Line Mod UPS
A - Statik UPS
On-line çalışma durumunda ise ana güç yolu doğrultucu-akü-inverter devresi çıkışıdır. Herhangi bir aksilik durumunda ancak yük şebekeye aktarılır.
On-line bir ups 3 ana unsurdan oluşur;
Şebekeden gelen alternatif gerilimi doğrultarak akü grubu ve eviricilere ileten doğrultucu
Akü grubu ve doğrultucu çıkışından alınan DC enerjiyi AC enerjiye çevirerek yüklere aktaran çevirici
Şebeke kesintilerinde gerekli DC enerjiyi depolamak için kullanılan akü grubu
B - Dinamik UPS
Bu tip güç kaynaklarını, statik tip güç kaynakları çıkışına ilave edilmiş bir motor/generator yapısıyla birlikte toplam bir sistem olarak düşünebiliriz. Yüke devamlı olarak motor/generator modül çıkışı aktarılır. Dolayısıyla elde edilen sinüs ideale daha yakın olur. Çıkış değeri statik yapıda elde edilen değerin motor/generator yapısıya süzülmesinden dolayı daha da kaliteli hale gelmiş olur. Bu yapıda çoğunlukla çok yüksek güçlerde büyük fabrikalar ve endüstriyel tesisler için üretilmektedir. Gerilimin efektif değerinde ise Statik UPS kadar hassas değildir.
Motor yükleri – fabrikalarda mevcut devasa yüksek güçlü cihazlar için gereken yüksek kalkış akımlarını sorunsuz karşılamada diğer ups modellerine göre üstünlüğü vardır.
|